Türk Kahvesi Kültürü Ve Araştırmaları Derneği ve Starbucks (aynı cümle içinde geçmeleri bile garip)
Geçen gün Starbucks’a gittim. Öncelikle iyi şeyler söyleyeyim. Oradaki Ristretto Bianco ürününü severim ve genellikle onu içerim ya da standart filtre kahve alırım az sütlü. Makineleri güzel, kahvesi eh işte (çoğu üründe kahve yok gibi sanki sadece kahve aroması varmış gibi), çalışanlar mutlu (görünüyor), temizlik vs konusunda da ortalamanın üzerinde ve konforlu. Onun haricinde diğer ürünlerini sevmiyorum. Yiyecekler ve içecekler de pahalı. Gençlere hitap eden (çoğu uluslararası Amerikan menşeli marka gibi) ve kesinlikle popülerlik avantajını kullanan bir mekan olduğunu düşünüyorum.
Starbucks’la ilgili fikirlerimi bir yana bırakalım sonuç olarak ticari bir marka ve iyi hizmet verip güzel yerlere dükkan açtığı sürece de varlığını sürdürür. Bizim genç neslimiz o markayı alır yürütür ve büyütür.
Asıl konuya dönelim; Türk Kahvesi Kültürü Ve Araştırmaları Derneği Starbucks’ta yapılan Türk Kahvesi’ni en iyi Türk Kahvesi seçmiş. Hadi bakalım… Bunun yanı sıra yine Starbucks da Türk Kahve Derneği’ne sponsormuş. Haydaaa….
Hatta Türkiye Kahve Derneği, Arzum’la da iş birliği yapmış ve Arzum’da derneğe sponsor olmuş, kahve makinesini tanıtıyor ve pazarlıyor. Arzum Türk Kahve makinesi için %10 indirim kodu de Kahve Derneği sitesinde yayınlanıyor. Oh oh Allah arttırsın….
Hatta bir tasarımcı yine Starbucks’da satılan kahve fincanı tasarlamış vs vs… Oh suyundan da koy…………..
Diyeceksiniz ki, dernekler ticari hiç bir faaliyete katılamaz mı? Aslında katılamaz. Kanunda katılamaz diyor ama kanundaki paragraf şöyle;
Dernekler, ticari kazanç elde etmek veya elde edilecek kazançların paylaşımı amaçları ile kurulamaz, ancak derneklerin gayelerine ulaşmak için ihtiyaç duydukları maddi olanakları temin etmek amacıyla kazanç getirici faaliyetlerde bulunmaları, işletme kurmaları, müteşebbis veya iştirakçi olabilmeleri her zaman mümkündür.
Paragrafa göre düşününce de sanki katılabilir gibi ve katılan bir sürü dernek de vardır ama buna karşıyım. Dernek bağış alır. Bağışlarla da hayır işi yapar. Mesela bir eğitim derneği bağış alıp, bu bağışla başarılı bir öğrenciyi okutabilir. Mesela cami yaptırma derneği para toplar ve cami yapar. Mesela kültür ve dayanışma derneği bağış alır ve kültürünü yayar, kültürel etkinlikler düzenler vs vs…
Neyse konuyu dağıtmadan geri dönüyorum.
Benim asıl derdim Starbucks’daki kahvenin en iyi kahve seçilmesi hemde bir dernek tarafından. Bu durum, bildiğin “reklam idealizmi”dir yani “bir şeyi olmadığı bir şeymiş gibi gösterme sanatıdır reklam” ve bu tam olarak hayat bulmuş ve dernek açık açık ticari bir kurumu övmüş ve açık açık desteklemiştir.
Bu tip şeylere karşıyım ve etik olarak yanlış olduğunu düşünüyorum. Sütaş gidip de ASÜD’e (Ambalajlı Süt ve Süt Ürünleri Derneği) sponsor olmamalı ve bu dernek de sponsorluğu kabul etmemeli. Sütaş bu derneğe destek olabilir ve para bağışlayabilir ve böylelikle ASÜD’de süt ve süt ürünlerini destekler, tanıtır, paylaşır vs ama ASÜD tutupta Sütaş iyidir, Sütaş’ın ürünlerini alın diyemez. Çünkü dernek en temel anlamıyla TDK’y göre;
Dernek; Kişilerin, para kazanma amacı dışında olmak üzere, belirli bir ereği gerçekleştirmek için kurdukları yasal örgüttür…
Starbucks, Arzum ve katılım gösteren diğer “ticari markalar” yüzü suyu hürmetine mi Türk Kahvesi’ni destekliyor? Belki Starbucks iddia edip en iyi Türk Kahvesi’ni ben yaparım dese bu sorun olmazdı ama ticari amaç gütmeyen bir dernek ticari bir markanın sponsorluğu altına girmemelidir.
Gerçmişte Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Derneği diye bir dernek, Protex’i önermişti ve ben onları da eleştirdim. Protex şişesinin üzerine Türkiye Halk Sağlığı Kurumu öneriyor yazdırdı.
Dernek halka hizmet eder. Dernek bana hizmet eder. Dernek kendisine üye olan insanlara hizmet eder ama varlığını sürdürecek diye de kendini sermayenin elinde oyuncak etmez, etmemeli. Türk Kahvesi Kültürü Ve Araştırmaları Derneği aksini düşünebilir, Türk Kahvesi’ne hizmet ettiğini düşünebilir ve T.C. kanunlarına göre doğru bir şey yapıyor olabilir ama ben eleştiriyorum bu durumu.
Türk Kahvesi’ne sahip çıkılmalıdır ancak bunu bir A.Ş. ya da Ltd.Şti. yapmamalıdır. Bu bir gönül işidir. Etkinlik işidir. Tanıtım işidir. Genel ve topyekün destekle yapılır.
Ayrıca Starbucks’ta satılan kahve de kesinlikle ve kesinlikle en iyi Türk Kahvesi değildir. Nokta!
Türk Kahvesi gelenekseldir ve Starbucks’ın da geleneksellikle uzaktan yakından hiç bir alakası yoktur bence.